Öyle dan diye kaldıramaz. Ancak türkiye'yi katma değerli ürün ihraç eden bir ülkeye çevirebilirse kaldırabilir. O da 2-3 yılda olmaz. Ya da hızlı bir refah yakalamak için yabancı yatırım çekmeyi başarır ve geçici de olsa bir refah ortamı oluşturabilir.
Kimse istatistik okumuyor galiba ben izah edeyim:)
Türkiye'de araç bolluğu falan yok. 10 kişiye 2 araç düşüyor. Avrupa'nın en düşük ortalaması. Batık denen yunanistan'da bile 10'da 5-6 bu oran. Yani her iki kişiden birinin arabası var. Ya da her çiftin arabası var diyelim.
Buyrun veriler burada:
tr.wikipedia.orgAyrıca türkiye'de ortalama araç yaşı 14. Yani piyasada sıfır araçtan çok eski araç var ve aynı araçlar ya uzun yıllar kullanılıyor ya da elden ele dolaşıyor.
Türkiye'de bayilerde araç bulunamayışının sebebi sıfır araç alabilecek insan sayısının az olması. O yüzden bayiler ve distribütörler bol bol araç getirmiyor, elinde kalmasından korkuyor çünkü. Almak isteyen varsa sipariş alıp fabrika'dan direkt araç çekiyor. Bir nevi dropshipping yapıyorlar aslında.
Bunu bir kenara koyalım.
Gelelim ÖTV meselesine. ÖTV şu anda devletin cari açık konusunda el freni.
Yani diğer vergiler kaynak yaratmak için kullanılıyor ama ÖTV aslında insanları ithal mallardan uzak tutmak için kullanılıyor daha çok.
ÖTV olmazsa ne olur? Araç satışları fırlar. Elektronik ürün satışları fırlar. Herkes yılda bir bilgisayar telefon değiştirmeye başlar.
Bunları ithal ettiğimiz için ülke daha fazla para harcamaya başlar yabancı ülkelere. Yani ülkenin kazancı artmaz, ama harcadığı miktar artar. Bu açığı kapatmak için de borçlanması artar ve daha fazla faiz ödemeye başlar.
bu da daha fazla dövize ihtiyacı olduğunu gösterir. Ama döviz geliri artmayan bir ülkenin döviz gideri artacağı için döviz yükselmeye başlar. Bu da zaten bizi şu anki duruma döndürür. ÖTV'nin esas sebebi bu yani, ithalatı frenlemek.
Ancak yeni hükümet ekonomik olarak güven verirse, yabancı yatırım çekebilirse ülkede geçici bir refah yükselişi olur daha önce olduğu gibi. Ama bunlar hep dönemsel politik hamleler. Kalıcı ve uzun vadeli çözümler değil. Şu anki yöneticiler de başa geldiklerinde böyle geçici çözümlerle bir ekonomik refah ortamı oluşturdu ama uzun vadeli olmadığını gördük.
Avrupalıların temel ihtiyaçlarını rahat karşılamalarının sebebi yüzyıllarca nesiller boyu süren aşırı çalışma, nesilden nesile aktarılan servet birikimi, serbest girişimciliğin teşviki ve bilimsel gelişmelerin teknoloji ve ekonomiye etkilerinin eseri. Tabii avrupa devletlerinin bürokrasisin ne olursa olsun devletin kendi politikalarından şaşmamasının eseri. Yöneticiler değişse bile bürokrasi yani devlet kurumları belli konularda taviz vermiyor.
Bizim bu konudaki sıkıntılarımızın sebebi de nesiller boyu süren tembelliğin, bilimsizliğin, bürokrasinin siyasilerin güdümünde şekillenmesinin eseri.
Şöyle örnek verelim, italya'da barilla bir aile şirketidir ve önemli bir şirkettir. 1877'den beri de aynı ailenin elindedir. Which means italyan sermayesinin elindedir. Yani bu şirketin tüm dünyada kazandığı para, italyan topraklarına girer. Ve italyanlar bu tarz şirketlerin italyanların elinde kalmasına önem verir. Öyle cart diye de yabancıya satamazlar.
Türkiye'de ise birçok aile şirketi 2. kuşaktan itibaren yabancılara satılsın da varisler parayı cebe atsın diye uğraşılır ve ülke para kazanabileceği kaynaklarını böyle yavaş yavaş kaybeder.
İşte bunları engellemeden ötv falan kaldıramaz kimse.
Biz hemen "ama savaş gördük, ama buhranlar yaşadık" diyoruz. Avrupa da savaşlar gördü, buhranlar yaşadı. Ama sürekli üretti ve bunu teşvik etti.
Bizde ise herkes kısa yoldan köşeyi dönmenin peşine düştü. O yüzden konu ötv indiriminin çok ötesinde maalesef. Günlük politikanın da çözebileceği konular değil çünkü uzun vadeli planlar ve irade gerekiyor bunlar için.
Yani bence şu anda kim olursa olsun ötv'yi öyle dan diye kolay kolay kaldıramaz. Ancak ÖTV'yi kaldırmak için gerekli yapısal reformların temelini atabilir. Kademeli olarak yıllar içinde kaldırabilir.
Maalesef yurdumun siyasi figürleri sorunların temeline inmek yerine, popülist çözümleri konuşmayı seviyorlar.
İnşallah kaldırabilir. ama türkiye'nin ekonomik gücü, ihracat potansiyeli, yoğun ithalatta nefesinin tükenecek olması gibi faktörler çok belli...